Halk arasında doğum kontrol yöntemi olarak bilinen hormonlu spiral, aslında yalnızca kanaması çok fazla olan kadınlarda kanamaları azaltmak amacı ile kullanılan bir spiral türüdür. 2-3 santimetre boyunda olan ve metal ya da plastik malzemeden yapılan spiral rahim içine yerleştirilerek spermlerin yumurtaya ulaşmasını önleyerek döllenmeyi engelleyebilir. T şeklinde bir yapısı bulunan spiral aynı zamanda olası bir döllenme durumunda da rahim içi dokusunu bozar ve yumurtanın rahim içine yerleşmesine izin vermez. Hormonlu spiral ise yine aynı işlevi gören ancak içerisinde progesteron hormonu barındıran bir hazneye sahip olan spiral türüdür.
Hormonlu Spiral Nedir? Nasıl Çalışır?
İntrauterin kontrasepsiyon tipi olarak geçen hormonlu spiral cihazlar (IUD) yumuşak ancak güçlü plastiklerden elde edilir. Mirena, Skyla ve Liletta gibi markaları mevcut olan hormonlu spiralde vücuda her gün yavaş yavaş, haznede bulunan progesteron hormonu salınmaktadır. Progesteron hormonu yumurtlamayı azaltır, servikal mukusunu koyultarak spermin rahme girişini zorlaştırır, spermlerin rahim içine yapışmasını önlemeye yardımcı olur.
Hormonlu spiral içinde barındırdığı progesterondan dolayı, adet kanaması fazla olan kadınlarda kanamaları azaltmak için kullanılır. Kanamayı azaltıcı etkisini 3 ile 6 ay sonra gösterir. Hatta bazı kadınlarda kanamayı tamamen durdurabilir. Böyle bir durumda endişeye kapılmaya gerek olmayıp, hormonlu spiralin yan etkisi olabileceğini bilmekte fayda vardır.
Hormonlu bir spiral takıldıktan sonra, gebelikten koruyucu etkisi genellikle 7 günü alır. İlk 7 gün boyunca kişinin yedek doğum kontrol yöntemlerinden birini kullanması olası bir gebeliği önlemeye yardımcı olacaktır.
Hormonlu Spiralin Avantajları Nelerdir?
- Hormonlu spiralin en önemli avantajı sistematik dolaşıma geçmemesidir. Spiralin etkisi yalnızca rahim ile sınırlı kaldığı için karaciğer, böbrek ve diğer organlara herhangi bir olumsuz etkisi bulunmaz.
- Hormonlu spirallerin gebelikten koruma etkisi son derece yüksektir.
- Kimi kadınlarda hormonlu spiral kullanımı mens sancılarını azaltır, hatta kimi durumlarda spiral sancıları tamamen ortadan kaldırabilir.
- Yine kimi kadınların mens kanama miktarı normalden çok fazla olabilir. Bu da demir eksikliğine yol açar. Hormonlu spiral takılması kanamaların normale yakın olmasına yardımcı olarak bu tip rahatsızlıkların önüne geçebilir.
- Hormonlu spiral takıldıktan itibaren ortalama 5 yıl boyunca gebelikten koruma etkisi vardır. Ancak yine de hormonlu spiral takıldıktan 3 yıl sonra spiralin yenilenmesi önerilir.
Hormonlu Spiralin Yan Etkileri Nelerdir?
Hormonlu spiral yan etkisi en az olan doğum kontrol yöntemlerinden biridir. Adet kanamasını azaltması ya da kesmesi dışında bilinen çok fazla yan etkisi yoktur.